Otoczenie, w którym przebywamy, rodzaj aktywności i pogoda – to czynniki, które wpływają na zagrożenie ze strony kleszczy oraz na ryzyko zarażenia się chorobami odkleszczowymi. Nie mniej jednak możemy wpłynąć na to, by zminimalizować zagrożenie ukąszenia przez kleszcza, wystarczy wprowadzić w życie kilka zasad, by skutecznie chronić się przed tymi pijącymi krew szkodnikami.
Kleszcze ochrona
Co prawda, niestety nie jesteśmy w stanie w 100 procentach ochronić się przed kleszczami i ich ukąszeniami, jednak stosując się do kilku pomocnych zasad, możemy zminimalizować ryzyko ich ataku. Co należy robić?
- Unikać przebywania w wysokiej trawie lub innego rodzaju zaroślach. Tyczy się to nie tylko lasów, ale także parków miejskich. Kleszcze czują się bardzo swobodnie w leśnym otoczeniu, ponieważ temperatury są tam dość umiarkowane i panuje wysoka wilgotność. Długie trawy pozostawione w naturalnym środowisku, które nie są koszone, sitowie wokół stawów czy też zarośla wokół rzek to ich ulubione miejsca żerowania.
- Nosić ubrania z długimi rękawami. Jest to uporczywe zwłaszcza latem, jednak pomocne podczas leśnych wycieczek, zatem lepiej zastosować te metodę, by uniknąć potencjalnych ukąszeń przez kleszcze. Kleszcze nie wspinają się wyżej niż na wysokość 1,5 metra, zatem nogawki spodni to ich ulubione miejsce przylegania do ciała człowieka. Również kalosze czy innego rodzaju wysokie obuwie jest bardzo dobrą ochroną podczas pobytu na łonie natury.
- Wybierać jasne ubrania. I nie chodzi tu o to, że kleszcz nie lubi koloru białego. Po prostu łatwiej go zauważyć na jasnym ubraniu, niż na ciemnych kolorach. W taki sposób, gdy zauważysz kleszcza na białym materiale wcześniej, niż zdąży się on wbić w ciało, w prosty sposób strzepniesz go z ubrania na ziemię.
- Nakładanie na skórę środka odstraszającego insekty. Takie specyfiki dostępne w sklepach z produktami kosmetycznymi lub aptekach odstraszają w pewnym stopniu nie tylko kleszcze, ale także inne uciążliwe owady, jak np. komary.
- Dokładne obejrzenie całego ciała po pobycie na łonie natury. Kleszcze są bardzo małe i nim się wbiją w ciało, najpierw wędrują po ubraniu i ciele człowieka, szukając odpowiedniego miejsca do żerowania. Zdecydowanie wolą miejsca ciepłe, takie jak pachwiny, zagłębienia pod kolanami, pachy, szyję czy okolice brzucha. Te miejsca należy sprawdzić na początku, bo bardzo prawdopodobne jest to, że wbity kleszcz osadził się właśnie w jednym z nich. U dzieci należy także sprawdzić okolice linii włosów i szyję.
- Zaszczepienie się przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Gdy wybieramy się w miejsce o podwyższonym ryzyku występowania na nim kleszczy, warto pomyśleć o szczepionce przeciwko KZM. Ryzyko zarażenia się KZM wynika z tego, w jakim regionie przebywamy i czy istnieje tam zagrożenie zarażenia się kleszczowym zapaleniem mózgu od zarażonych wcześniej kleszczy, które są nosicielami choroby.
Ochrona na kleszcze dla dzieci
W jaki sposób ochronić dziecko przed kleszczami? Możemy zastosować w tym celu profilaktykę, która pomoże nam zadbać o to, by nasze dziecko nie zostało ukąszone przez tego niewielkiego pasożyta. W jaki sposób tego dokonać?
Przede wszystkim zadbajmy o to, by wychodząc na spacer na łono natury, zadbać o odpowiednie ubranie dla naszego małego podopiecznego. Koniecznie powinny być to spodnie z długimi nogawkami, najlepiej wyposażone w ściągacze przy kostkach. Górna część garderoby również powinna mieć długi rękaw, a na głowę najlepiej nałożyć czapeczkę lub innego rodzaju okrycie. Ważne jest również obuwie. Niech będzie ono pełne, a skarpetki długie, włożone w nogawki spodni. Chodzi o to, by zakryć jak najdokładniej każdą część ciała dziecka, by zminimalizować możliwość ukąszenia go przez kleszcza. Co istotne, najlepiej ubrać dziecko w jasne kolory, dzięki temu łatwiej zauważymy na ich ubraniu niepożądanego gościa. Pamiętajmy, że jaskrawe, żywe kolory wabią kleszcze, dlatego też najlepiej stosować ubrania w odcieniach pastelowych.
Ważny jest także zapach. Mocne, wyraziste zapachy przyciągają różnego rodzaju pajęczaki, dlatego też najlepiej nie perfumować się przed spacerem. Dobrym sposobem jest także pranie ubrań bez płynu do płukania, który wydziela zapach. Zamiast niego można wkroplić do pralki kilka kropelek olejku goździkowego, działa on odstraszająco na pasożyty. Inne zapachy, które nie są wabiące dla kleszczy, a wręcz je odstraszają, to: olejek cytronelowy, szałwiowy, tymiankowy, z trawy cytrynowej, miętowy, paczula, ze słodkich migdałów, olejek eukaliptusowy, czy też z drzewa herbacianego. Na kleszcze odstraszająco działają również niektóre zioła, a zalicza się do nich rozmaryn, lawendę, melisę, tymianek i garanium. Przy odrobinie chęci sami możemy zrobić z nich napary odstraszające kleszcze. Wystarczy zaparzyć zioła w małej ilości wody i dodać do niego kilka kropel soku z cytryny, a następnie gotowy wywar przelać do spryskiwacza (np. dla kwiatów) i spryskać nim ubrania.
Na rynku istnieją także produkty, które działają na kleszcze odstraszająco poprzez wydawanie ultradźwięków. Emitują one niesłyszalne dla ludzkiego ucha częstotliwości, które są zupełnie nieszkodliwe zarówno dla człowieka jak i zwierząt. Blokują one w ten sposób tzw. narząd Hallera, dzięki któremu kleszcze odbierają bodźce ruchowe, chemiczne i termiczne, które pozwalają im namierzyć i „upolować” swoją ofiarę. Co bardzo wygodne, odstraszacze takie są nie większe niż breloczek do kluczy, wystarczy mieć go przy sobie, by spełnił należycie swoje zadanie, skutecznie chroniąc nas przed kąsicielami. Gadżety te są najbezpieczniejszą i najskuteczniejszą ochroną przed kleszczami zarówno dla dziecka, jak i dla ich opiekunów.
Kleszcze ochrona ludzi
W obronie przed ukąszeniami kleszczy i ewentualnego zarażenia się chorobami, które przenoszą, można posilić się także środkami dostępnymi na rynku drogeryjnym. Na stronach internetowych jak i w sklepach stacjonarnych można znaleźć szereg środków, które mają na celu odstraszanie kleszczy. Do najpopularniejszych preparatów tego typu zalicza się:
- Plastry na kleszcze – są one nasączone olejkami eterycznymi, można je swobodnie przykleić do ubrania, plecaka lub dziecięcego wózka
- Spraye biobójcze – to najpopularniejsze specyfiki stosowane w celu ochrony przed kleszczami, ale także komarami. W rozpylanej na ubrania i skórę mgiełce znajdują się substancje odstraszające zarówno komary jak i kleszcze
- Opaski – działają podobnie jak plastry, ponieważ również nasączone są olejkami eterycznymi, które działają odstraszająco. Po założeniu takiej opaski na nadgarstek, wydziela ona olejki, które są uwalniane stopniowo i przez długi czas, wydłużając tym samym czas ochrony przed kleszczami
- Kremy – specyfiki te stosuje się bezpośrednio na skórę, dlatego też ich głównym składnikiem jest DEET, a także ikarydyna. Nie mniej jednak należy zapoznać się z ulotką przed zastosowaniem tego typu odstraszaczy, ponieważ mają kontakt ze skórą i w skrajnych przypadkach mogą powodować zmiany naskórka
- Ultradźwiękowe odstraszacze – jak już wcześniej wspomniano, emitują one dźwięki bezpieczne dla ludzi i zwierząt, jednak działają odstraszająco nie tylko na kleszcze, ale także na meszki i komary. Poza tym metoda ta nie wymaga żadnych zabiegów i jest nie tylko wygodna, ale także najskuteczniejsza w swoim działaniu.
Ochrona na kleszcze dla psa
Tak jak u człowieka poprzez zarażenie się chorobami odkleszczowymi można nabyć boreliozę i zapalenie opon mózgowych, tak u psa grozi to zachorowaniem na babeszjozę, która jest bardzo trudną do wyleczenia i ciężką w przebiegu chorobą. W jaki zatem sposób ochronić swojego psa przed ukąszeniem przez kleszcza? Jest na to kilka sposobów.
Najważniejszym krokiem w walce z kleszczami u psów jest zastosowanie odpowiednich środków zapobiegawczych. Należy do tego używać produktów najwyższej jakości, które są bezpieczne dla czworonoga i skutecznie odstraszają szkodniki. Specyfiki te pomagają także zapobiegać chorobie przenoszonej przez kleszcze, takiej jak anaplazmoza. Jakiego rodzaju zabezpieczenia można zastosować?
- Obroże przeciwko kleszczom – działają średnio przez okres 8 miesięcy, są wodoodporne, kleszcz ginie na sierści zwierzaka nim zdąży wbić się w jego ciało. Obroża dodatkowo chroni także zazwyczaj przed pchłami
- Tabletki – są szybkie i łatwe w podaniu, niestety niektóre psy mogą zareagować na kurację wymiotując po podaniu leku. W tym wypadku kleszcz musi ugryźć zwierze, by zginąć, lek należy podawać regularnie z zastosowaniem się do dawkowania przepisanego przez weterynarza
- Aerozole – Działają natychmiastowo po ich rozprowadzeniu, jednak trzeba je aplikować uważnie na całej powierzchni ciała psa, zatem aplikacja taka może być czasochłonna, a zwierze niekoniecznie może polubić ten sposób ochrony przed kleszczami
Oczywiście nie należy zapominać o tym, by systematycznie, po każdym spacerze w okresie wzmożonego żerowania kleszczy, należy sprawdzać sierść psa, szukając ewentualnych ugryzień na jego ciele. Pasożyty szczególnie lubią takie miejsca u zwierzaka jak głowa, szyja, uszy, łapy i przestrzenie między palcami.
Kleszcze sposoby ochrony
Nie ma doskonałych środków ochrony przed kleszczami, które pozwolą w 100 procentach na pewność, że nie zostaniemy przez nie ukąszeni czy też mimo zastosowanych środków, żywicielem ich nie zostanie nasz pies. Najlepiej zatem unikać terenów ich występowania, zwłaszcza w okresie ich wzmożonej aktywności, czyli od czerwca do września. Jest to jak wiadomo trudne, ponieważ słoneczna pogoda kusi spacerami wśród przyrody. Dlatego też przed spacerami czy wyjazdami na wakacje najlepiej zaopatrzyć się we wszelkie możliwe, dostępne na rynku specyfiki chroniące nas i naszych pupilów przed tymi małymi roznosicielami niebezpiecznych chorób.
